SCHILDERIJEN VAN JAN ANDREAS VERHOEFF


INLEIDING

Ik heb van de schilderijen van Jan Verhoeff een apart hoofdstuk gemaakt. Het is wel bijzonder dat hij naast zijn rol als verzetsstrijder nu ook als kunstschilder te boek staat.

Jan was geheel autodidact, voorzover ik weet. Jaap Sneep hoorde van zijn vader, een volle neef van Jan Verhoeff, dat Jan dolgraag naar de Academie Voor Beeldende kunsten zou zijn gegaan. Dat heeft hij twee keer geprobeerd en beide keren is hij afgewezen. De eerste keer omdat hij geen H.B.S - diploma kon overleggen. De tweede keer is hij niet door de ballotage gekomen op basis van enkele door hem ingestuurde schilderstukjes.
Of hij kwaliteiten bezat, kunt u zelf beoordelen aan de hand van de onderstaande schilderijen. Het aantal is nog groeiende.

Wanneer iemand nog een schilderij van hem kent, ontvang ik heel graag een foto voor deze galerie.

Ik heb mijn deskundige zwager Maarten van Beveren gevraagd wat hij van de schilderijen vindt? Hier volgt zijn korte commentaar:

"De galerie Jan Verhoeff groeit! Je ziet ook een ontwikkeling in het werk. Het schilderij van de boerderij moet een heel vroeg werk zijn. Je ziet het aan de ruimteweergave van de boerderij en aan de opzet van de compositie en de detaillering van de bomen. Ook het stilleven moet een vroeg werk zijn, maar wel van een jongen die goed kon observeren.
Als je de schilderijen zo mogelijk rangschikt op jaartal, is de ontwikkeling goed te zien. Het schilderij met de 2 vissersboten laat zien dat hij de lastige weergave van boten die naar je toe komen varen goed beheerst ( verkorting heet dat ). Ook afgezien van de inhoud is schilderij 21 mijn favoriet. Het is een mooi warm schilderij met een goed evenwicht tussen vlakken en detaillering."







Ik heb even een detail geknipt uit een gezinsfoto.
Hier zie je Jan als kunstschilder.
Hoe jong zou hij hier zijn?


Hieronder vindt u een galerie met zijn schilderijen.
Ik sluit niet uit dat deze serie zich de komende tijd zal uitbreiden.
Wanneer u een schilderij van Jan in uw bezit hebt,
zou ik graag een foto per mail ontvangen.
Dan komt het schilderij erbij te staan.





0. Dit soort huisvlijt is uit zijn jeugd.
Hij maakte daar zijn ooms en tantes blij mee.




GALERIE VAN DE SCHILDERIJEN VAN JAN VERHOEFF




1. Dit is onmiskenbaar zijn vroegst bekende schilderij.
Het is uit 1924. Jan was toen 13 jaar.
Het onderwerp is de havenuitgang van Brouw.

Bij schilderij nr 22 lees je het volgende van Geertje Jansen:
"Op het oudste schilderij (de haveningang, uit 1923) staat het huis
dat mijn grootvader omstreeks 1923/24 heeft gekocht
en waar mijn vader is opgegroeid."





2. De 'groene kraan' met het Loodsgebouw op de achtergrond

Geertje Jansen schrijft hierbij:
"de kraan lijkt nageschilderd van een foto uit 1906,
volgens het boekje van mijn moeder.
Het is het middelste deel van die foto."

Het schilderij is van 1925.
Het is dus een vroeg werk van Jan.
Hij was toen 14 jaar!.






3. Ik weet niet of dit een bestaande boerderij is.
De glasplaat maakt lastig een goeie foto ervan te maken.






4. Een vroeg stilleven






5. Stilleven met appels

Het doek zat gewikkeld in een behangrol.
Waarschijnlijk was Jan er later niet zo tevreden over
en heeft hij de lijst voor een ander schilderij gebruikt.
Schatting 1926. Dus vroeg.
Mijn zwager Maarten van Beveren heeft er een fraaie lijst bij gekozen
en heeft het doek, waar nodig gerepareerd. Afmeting 40x30cm.






6. Vaas met bloemen

Het doek zat ook gewikkeld in de behangrol.
Schatting 1926. Dus vroeg.
Ook dit doek restaureerde Maarten
en hij koos de lijst. Afmeting 35x45cm
Maarten, zeer bedankt.






7. De Scheveningen 102






8. Visserbootjes uit Arnemuiden

Jan Sneep schrijft me het volgende:

"Als kind heb ik diverse keren samen met mijn vader
bij Oom Hendrik in Brouwershaven gelogeerd.
De fietstocht die wij dan met Oom Hendrik vanuit Brouwershaven
naar de slotlaan van Kasteel Moermond in Renesse maakten
staat mij nog altijd in het geheugen gegrift.
Wat een geweldige indruk dat verhaal
uit de mond van Oom Hendrik op mij maakte.

Wij hadden vroeger thuis altijd nog een waterverfschilderij van Jan hangen.
Twee vissersbootjes uit Arnemuiden."


Jan, heel hartelijk bedankt voor toezending van dit fraaie doek.






9. De schelpenvisser uit 1929

Van Jaap Sneep, een neef van mijn overleden vrouw Marjoke,
ontving ik een foto van dit en van schilderij nr15.
Hij schrijft daarbij:
"Zelf heb ik 2 gesigneerde schilderstukjes van Jan,
die hij aan mijn vader (een volle neef van hem) heeft gegeven."


Met beide schilderijen ben ik zeer ingenomen.
Ze tonen dat Jan zich degelijk had bekwaamd in de schilderkunst.
Toen hij dit schilderde was hij pas 19!

Ik vind het paard fraai neergezet.

(Ik wil Jaap heel hartelijk danken voor de verrijking van deze galerie.)






10. Een zinkend schip uit 1930






11. Een straatje in Brouwershaven uit 1931

Dit schilderij hing in de voorkamer van zijn ouderlijk huis.
We bevinden ons hier in de Drilhoek. Vroeger heette dat 'Drilletje'.






12. Weidelandschap met ven uit 1931

Het is een olieverfschilderij met de afmeting 32x25cm.
(Jaap Sneep en z'n dochter Petra hartelijk bedankt.)






13. Zeegezicht uit 1931

fraai, vooral door de natuurlijke weergave van de golven.
Het is een olieverfschilderij van 29x37cm.
(Johan en Nel van der Weele (Spuislop) heel hartelijk dank.)






14. Afgemeerde hoogaarsen uit Arnemuiden (1931)

Een klein schilderij, dat hing bij Anna Verhoeff in Duinoord (Haamstede)






15. Zandtransport met kieplorries uit 1933






16. Hoogaars in havenkanaal van Brouwershaven

Het is ook uit 1933. Olieverf, 75x55cm

Toen ik het originele doek bestudeerde zag ik de dijk,
met daarop de betonnen paaltjes waartussen later betonnen schotten zijn gezet.
Het havenkanaal van Brouw had deze Muraltmuurtjes.
Deze info dank ik aan m'n zwager Maarten van Beveren.

Ik lees daarover: "Dijkversterking (systeem De Muralt)
Muurtjes van betonnen systeemelementen, genoemd naar ir. jonkheer De Muralt.
Het relatief goedkope, grondbesparende systeem diende als dijkverhoging
en is tussen 1906 en 1935 op ruim 120 kilometer dijken geplaatst."






17. Een duinlandschap uit 1934

een geliefd onderwerp






18. Hier hetzelfde duinlandschap ook uit 1934

Nu in waterverf.






19. De Grote of St.Nicolaaskerk kerk van Brouwershaven uit 1935






20. Een schip in woelig water

Met dreigende lucht.
Het lijkt in konvooi te varen.






21. Nieuwstraat in Brouwershaven

In dit schilderij staat onmiskenbaar
de Grote of St.Nicolaaskerk kerk van Brouwershaven centraal.
We bevinden ons hier in de Nieuwstraat.






22. Interieur St.Nicolaaskerk te Brouwershaven


Opnieuw ontving ik een verrassende mail,
ditmaal van Hendriek van Nieuwenhuize.
Ik ben er heel blij mee.
Zij schreef me het volgende:

"Geachte Heer Slings,
Via mijn bijna-buurvrouw Geertje Jansen in Brouwershaven
werd ik opmerkzaam gemaakt op uw indrukwekkende website van Jan Verhoeff.

Ook ik heb een schilderij van hem in mijn bezit,
het is een deel van het interieur van de Sint Nicolaaskerk
in Brouwershaven, geschilderd in 1938.
Het schilderij hing bij ons thuis in de pastorie
in de studeerkamer van mijn vader
Hendrik van Nieuwenhuize (vrijzinnig NH-predikant),
hij putte er inspiratie uit, zo zei hij mij ooit eens.
Zijn vader - mijn opa - Olivier van Nieuwenhuize (1887-1968)
was vele jaren kerkvoogd (ouderling of diaken,
dat weet ik niet meer precies) in de Grote Kerk
en kreeg dit schilderij als dank van de
- toen nog vrijzinnige (helaas nu PKN) - gemeente,
toen hij met zijn kerkelijk werk stopte.
Mijn opa was veehandelaar van beroep
en kwam uit een gezin van 13 kinderen.
Hij woonde eerst in de Molenstraat,
later Haven Noordzijde 17.
Samen met zijn broer Kees (Haven Noordzijde 13)
en zijn zussen Lee en Tanne (Haven Noordzijde 18)
hadden zij Slagerij Van Nieuwenhuize aan de Haven Noordzijde 9
(nu restaurant La Plaisanterie).
Ook was hij 25 jaar wethouder van de toenmalige Gemeente Brouwershaven.
In de bijlage stuur ik U twee foto's van het schilderij,
aan U de keuze welke het meest geschikt is voor de website.
Het schilderij hangt (uiteraard) in onze (tweede) woning in Brouwershaven.
Zelf hebben mijn echtgenoot en ik een huisartsenpraktijk in Breda,
maar we zijn vaak 'op Brouw'.

Met vriendelijke groet,

Hendriek van Nieuwenhuize"








Hier het fraaie interieur wat dichterbij.


Van mijn zwager Maarten van Beveren,
wiens familie op Brouw niet onbekend is,
ontving ik een mooi commentaar,
dat ik u niet wil onthouden:

"Hallo Gert,

Wat een mooie aanwinst.
Zo te zien een aquarel.
Heel mooi de stenen uitgewerkt. Vakkundig gedaan.
Het is een iets verhoogd standpunt,
gezien de grootte van de deur.
Ruimtelijk klopt het prima.
Ik ben dan altijd nieuwsgierig
of het naar de aanschouwing gemaakt is
of met behulp van een foto.

Het schilderij is dus geen persoonlijke
schenking van Jan Verhoeff,
maar een schenking van de gemeente.
Ik meen te weten dat Jan geen lid was
van de gemeente in de Grote Kerk.
Dat zou kunnen betekenen
dat ze naar hem toe zijn gegaan
om hem een opdracht te geven,
of dat het een bestaand schilderij was
dat ze van Jan hebben gekocht.
Het wijst op een zekere bekendheid
en erkenning van zijn talent.

De tweede foto is wat frisser,
alleen wat jammer van de weerspiegeling.
Mooie brief erbij.
Het overzicht van zijn oeuvre groeit nog steeds.
Is het niet eens tijd dat het museum in Brouwershaven
een kleine tentoonstelling gaat inrichten?
Wat zou er dan nog meer boven water komen?

Hartelijke groeten,

Maarten"








23. BH 4, een garnalenvissersboot

ook bekend onder de naam 'Pionier'.
Gesigneerd: J.A.Verhoeff 1943

Tot mijn verrassing ontving ik op 1 november 2012 het volgende mailtje:

"Geachte heer Slings,

Bij toeval kwam ik deze week op de website
over Jan Verhoeff en de 'Tien van Renesse'.
Indrukwekkend zoals alle informatie hier bij elkaar staat!
Ik ben in 1946 in Brouwershaven geboren
en ken de geschiedenis natuurlijk.
Er zijn een aantal redenen waarom ik nu reageer:

1. (en de belangrijkste) U vraagt of er nog meer schilderijen e.d. van Jan Verhoeff bekend zijn.

Inderdaad bezit mijn familie een schilderij (of aquarel?) van hem,
voorstellende de BH 4, een garnalenvissersboot, ook bekend onder de naam 'Pionier'.
Deze was ontworpen door mijn grootvader, C. Jansen,
die sinds 1923 in Brouwershaven een garnalenbedrijf had (visserij en export).
Hij is dezelfde als de C. Janse (!) die genoemd wordt in het verslag van J. Vriesendorp.
Het was ons bekend dat ook hij gedwongen was te kijken.
Op dit moment is niet precies duidelijk waar het origineel zich bevindt,
maar mijn broer (ook C. Jansen) kon binnen enkele minuten de foto's vinden
die hij er ooit van gemaakt had.
De foto van het geheel gaat hierbij, in een volgende e-mail stuur ik u nog enkele detailopnamen.

2. Op het oudste schilderij (de haveningang, uit 1923) staat het huis
dat mijn grootvader omstreeks 1923/24 heeft gekocht
en waar mijn vader is opgegroeid.

Is het bekend waar dat schilderij is?
We zouden er graag een foto van hebben, al kunnen we natuurlijk ook de foto van de website halen.

3. (een kleinigheidje) Bij de Sch 102 (nr weet ik niet zeker) schrijft u
dat dit de Sch van Scheveningen of van Schouwen kan zijn.
De afkorting Sch is nooit gebruikt voor Schouwen, alleen voor Scheveningen.

Ik hoop dat u iets aan deze informatie hebt.

Met vriendelijke groet,
Geertje Jansen"


(Heel veel dank Geertje voor het fraaie schilderij en voor je informatie.
Het is echt een grote verrassing. Super.)







Hier nog een keer De Pionier, nu zonder lijst.
De Pionier werd ontworpen door de opa van Geertje Jansen.
Opvallend is de hoge pijp achter de stuurhut.
De vissers hadden daardoor geen last van de uitlaatgassen.
Bovendien werden de warme gassen aangewend als verwarming van het stuurhuis.
Het steunzeiltje vind ik ook alleraardigst.
Nog even over die hoge pijp: Al vanaf het begin van de 19de eeuw ontstond de gewoonte om de garnalen op het schip al te koken. De pijp zal daarvoor in de eerste plaats hebben gediend.





Van m'n zwager Maarten van Beveren ontving ik het bovenstaande foto met commentaar.
Mooie informatie. (Bedankt, Maarten.)


Overgenomen uit Brouwershaven zoals het was... door M.E. Jansen-Glas en mr. A. Gast







In de Schouwse Badcourant van 8 december 1937 stond het bovenstaande artikel. Het geeft een prachtig beeld van het boordleven op de Pionier. Zo heeft Jan Verhoeff het vele malen meegemaakt als garnalenvisser en spion. Het artikel is ondertekend met H.O. Dat is Helmer Odé (1918-2009), geofysicus & malacoloog. (Dit spoorde Geertje Jansen voor me op.)



24. De stadspoort van Zierikzee.

Rinus Oosse, een achterneef van Jan Verhoeff via moederskant
is in Zierikzee geboren en opgegroeid.
Het schilderij is niet zijn eigendom.
Hij schrijft me: Het is de Nobelpoort, bekeken vanuit de Nobelstraat."

Rinus, bedankt!






25. Besneeuwde brug.

Van familie van Jan ontving ik het volgende verrassende bericht:

"Beste Gert,
Een tijdje geleden vonden we (...) nog een opgevouwen schilderij van Jan Verhoeff uit 1943.
We hebben het laten restaureren en inlijsten.
Het onderwerp is afwijkend van zijn andere reeds bekende werken.
Daarom wellicht leuk om die aan de website toe te voegen."

Nou het resultaat mag er zijn.
Wat goed gerestaureerd met een fraaie lijst.
Chiel en Hannie, heel hartelijk bedankt.
(Hebben jullie een idee, waar dit is?)





Ik heb mijn deskundige zwager Maarten van Beveren gevraagd naar zijn mening.
Zijn ontdekkingstocht is boeiend genoeg om die hier een plek te geven.

"Het is een Koepelkerk. Ik dacht direct aan de Dikke Marie in Middelburg.
De nationale beeldbank geeft een aantal koepelkerken in Nederland.
Door de situering bij een gracht vallen een aantal af.
Verder zijn er in Nederland niet heel veel koepelkerken.
Ik heb eens gekeken bij de koepelkerk in Amsterdam,
daar zou je lantarenpalen van dergelijk statuur kunnen verwachten.
Maar ik heb nog niets gevonden wat er op lijkt.
En de koepel in Amsterdam lijkt minder goed op de koepel van het schilderij.
Middelburg heeft mijn voorkeur.

Maar.... De spijkerbrug bij de Rouaanse Kaai is een ijzeren klapbrug uit 1853.
Die lijkt er niet op.
Op het schilderij ligt een vaste brug.
Tussen de Rotterdamse Kaai en de Dwarskaai ligt nu een nieuwe brug.
Maar hoe de vooroorlogse ook was, het zal een beweegbare brug geweest moeten zijn,
omdat daar het Prins Hendrik dok lag.
Bovendien loopt die brug niet door in een straat zoals op het schilderij.

Jan Verhoeff schilderde voor zover mij bekend geen samengestelde fantasie stadsgezichten.
In dat geval zou dit een echte situatie moeten zijn.
Hoewel de brug gedetailleerd is uitgewerkt
en de achtergrond eenvoudig is weergegeven.
Dit zou kunnen duiden op een brug die geschilderd is naar de waarneming,
met een achtergrond die erbij bedacht is.
Maar ik weet ook niet waar deze brug met lantaarns gesitueerd kunnen worden.
Nog een andere mogelijkheid is dat dit van een foto geschilderd is.
Maar ook daar maakte Jan voor zover mij bekend geen gebruik van.
En de vraag blijft dan waar de foto genomen zou moeten zijn.
In 1943 zal hij zeker geen buitenlandse reis hebben gemaakt.
Middelburg zal voor hem wel bereikbaar zijn geweest.
En mocht het een samengesteld beeld zijn,
dan kan zijn geheugenbeeld van Middelburg een plek in dit schilderij gekregen hebben.

Kortom, hoewel Middelburg voor de hand ligt,
is er voor mij geen duidelijke plaatsbepaling voor dit schilderij te geven."


Maarten overwoog ook nog het volgende:

"Zo'n wintergezicht schilderen naar de aanschouwing is praktisch lastig.
Dat hij in de winter met heel zijn schildersuitrusting naar Middelburg is getogen
lijkt me toch ook niet voor de hand liggend.
Ik denk niet dat hij in Middelburg heeft zitten blauwbekken van de kou.
Al met al vermoed ik, dat dit schilderij samengesteld is met behulp van beeldmateriaal.

Er zijn natuurlijk nog meer vragen.
Het is een laat schilderij er zit en gat tussen dit schilderij
en de periode waarin de meeste schilderijen zijn ontstaan.
Het kan zijn dat hij een tijd minder actief is geweest met schilderen,
maar het is ook mogelijk dat er veel schilderijen nog niet boven water gekomen zijn.
Zijn er nog mensen die iets meer weten over zijn jeugdige schilderactiviteiten?
Verkocht hij ook schilderijen of maakte hij ze voor vrienden en bekenden?"





HET IS DE VIERLEEUWENBRUG AAN DE WIJNHAVEN TE ROTTERDAM


Vaak komt een oplossing bij toeval. Lees je mee?

Van mijn zwager Maarten van Beveren kreeg ik het volgende mailtje op 24 juni 2018:

"Hallo Gert,
Ik heb het raadsel opgelost van het winterschilderij van Jan Verhoeff.
Ik vond bij de foto's die mijn moeder nagelaten heeft
een foto met een brug die erg leek op het schilderij van Jan Verhoeff.
Het is een foto van voor de oorlog.
De koepelkerk op de achtergrond is er niet meer.
Het is de Vierleeuwenbrug bij de Wijnhaven in Rotterdam.
Als je dit zoekt op google afbeeldingen dan komt hij zo tevoorschijn.

Hartelijke groeten,

Maarten
"





De Vier leeuwenbrug aan de Wijnhaven in Rotterdam











26. Korenmarkt te Brouwershaven uit 1935

Nieuw verheugend bericht van Chiel en Hannie Verheij uit Brouwershaven:

Dag Gert,
Nu is het onze beurt om een heel leuk bericht te sturen!
Afgelopen zondag zijn we hier in Brouwershaven naar de kerkdienst in de Grote kerk geweest.
Bij de koffie na de dienst spraken we met een mevrouw (van Nieuwenhuize -Verton),
die ons vertelde over het bestaan van een schilderijtje van de Korenmarkt,
dat toevalligerwijs door een schoonzus opgemerkt
en gekocht was op een kunst_ en antiekbeurs in Utrecht (al jaren geleden).
Dat was niet tegen dovemansoren gezegd.
Op ons verzoek heeft zij contact opgenomen met haar schoonzus
en zie nu het resultaat:
Een schilderij van een oud stukje Brouwershaven!
Is het niet een juweeltje?

Een groet van Hannie en Chiel.






27. Toevallig ontdekte ik op Marktplaats
een schattig schilderijtje van Jan Verhoeff. Afmeting incl lijst 33x38cm.

Het bijschrift luidde:
Antiek Kunst webwinkel Het-te-volle-Huis biedt aan:
Olieverf op doek 20x25,
linksonder gesigneerd J. Verhoeff,
geschilderd ca. 1940,
in mooi bijpassend authentiek lijstje,
verzorgd door lijstenmaker BOTHOF,
Molenstraat/Oude Molstraat, Den Haag

goed, vlot opgezet, schilderijtje.



Ik heb het schilderijtje gekocht
en op 6 maart 2019 werd het bezorgd.
Ik ben er blij mee.


Mijn zwager Maarten schreef me:

Hallo Gert,
Dat is verrassend!
Een vrolijk en fris schilderijtje.
Goed van kleur en vlot geschilderd.
Het geeft aan dat hij bezig was om zich te vernieuwen
en andere technieken te gebruiken dan hij gewend was.
Het is qua vorm en compositie eenvoudig,
maar heel fris en aantrekkelijk.
Veel anders dan ander werk.
Gefeliciteerd met deze aankoop.
Hartelijke groeten,
Maarten






Hier hetzelfde schilderijtje met lijst.
Ik vermoed dat dit schilderijtje
gehangen heeft bij mijn tante Bets
volle nicht van Jan Verhoeff.
Ze woonde in Den Haag,
dat kan de lijstenmaker verklaren.






28. Gestileerde vissen.
Chiel Verweij schrijft daarbij:
'aangebracht op een houten plank (ca 35x60).
Als rechts onder niet JAV was te zien
zou ik het nooit aan hem hebben toegedicht.'





29. Stilleven met bloemen.

Op 12 mei 2019 ontving ik het volgende mailtje van José Krieger:

"Geachte heer Slings,

Gisteren heeft mijn partner een schilderijtje gekocht gesigneerd door J.A.Verhoeff.
Het is niet heel duidelijk te lezen wat de datum is. We menen te lezen 1927.
Het is een stilleven en het is olieverf op een houten paneeltje.
Het formaat is (met lijstje) 25 bij 21 cm.
Hij heeft het gevonden bij een stoffige kringloopwinkel.
Zoekende op internet kwamen we bij uw website.
Dat gaf een uitermate pijnlijke en ook heldhaftige familiegeschiedenis weer.
Daarnaast de vele werken van de hand van J.A.Verhoeff.
Heel bijzonder dat deze verzetsheld c.s. zo wordt geëerd door u en de uwen.
U vindt een foto van zijn werk in de bijlage.

Met vriendelijke groet,

José Krieger."



Ik wil José hartelijk bedanken voor haar vriendelijke en attente mail.
Heel fijn dat we ook dit doek kunnen toevoegen aan onze galerij.




30. Duinlandschap


Van Geertje Jansen ontving het volgende bericht:

"En dan is hier nog een nieuw werkje voor op de website (nr. 30).
We hebben nog eens goed naar de nummers 17 en 18 gekeken.
Bij nr. 17 staat het jaartal 1934 rechts onder de naam,
bij nr. 18 staat 1934 rechts naast de naam.
Nr. 18 is bij Verheij,
nr. 17 waarschijnlijk bij jou.
Maar dan is er bij Hannie en Chiel nog een klein Duinlandschapje.
Gelukkig is dat van een ander jaar (1933),
dus verder geen verwarring mogelijk.
Maten 20 x 15, met lijst 30 x 25.







31. Potloodtekening van het stadhuis van Brouwershaven.

Gedateerd 1942. Afmeting: 35 hoog, 22,5 breed.


Het is eigendom van de familie Voerman-van der Klooster uit Lemmer.

Hartelijk dank.









32. Van Jan en Adrie Bouwman is dit schilderij
samen met de koperen kan.
Prachtig.
Zie ook schilderij 4





33. Bij het werken aan de tentoonstelling over Jan Verhoeff
in het Brouws Museum in 2019
ontdekte Chiel Verweij nog de volgende schilderijen
in een verborgen hoekje op zolder van het huis
waar de familie Verhoeff jarenlang woonde.
Een bijzonder landschap.





34. Prachtige bloemen.

Mijn sympathieke buurman Arij schrijft: Het is een Sinningia (Gloxinia) speciosa.
De Kaiser Friedrich Gloxinia.





35. Een aquarel met een zeilschip
in originele lijst
Een echte aanwinst






36. De tentoonstelling heeft toch nog een nieuw werk van Jan Verhoeff opgeleverd.
Er kwam een bericht van Hans van Duren uit Amstelveen
waarvoor hartelijk dank.

Het is een gelegenheidswerk van Jan Verhoeff.
Hij maakte het in opdracht van de kerkenraad
van de Gereformeerde kerk van Brouwershaven.
Het was bestemd voor de koster M.Stoel,
ter gelegenheid van zijn 25-jarig kosterschap.
De tekst op schilderij is ontleend aan Psalm 84 vers 11.
Het luidt in de Nieuwe Bijbelvertaling (2004):
Beter één dag in uw voorhoven dan duizend dagen daarbuiten.
Natuurlijk een mooie tekst voor een koster.
De voorhof verwijst naar de oude tempel in Jeruzalem.
In de voorhof was je dichtbij de rituelen van de priesters.
Niet erbij maar wel dichtbij.
Zo ben je als koster ook dichtbij alles
wat in de kerk gebeurt.

De figuren hebben iets kubistisch.
Het werk ademt art deco.
Het neemt in het oeuvre van Jan
een bijzondere plaats in.
Het is getekend met potlood en/of met geharde houtskool.

In de rechterbovenhoek staat een soort glas-in-lood-tekening.
Ik ontwaar een soort Jezusfiguur,
maar de donkere man kan ik niet thuisbrengen.
Maten 36x28 excl lijst, 50x41,5cm met lijst.





Jan heeft het gemaakt in 1933.
Hij was toen 22 jaar, nog behoorlijk jong.
Hij maakte het in opdracht van de kerkenraad van Brouw.
Het was bestemd voor de koster M.Stoel
Stoel was koster van de Gereformeerde kerk van Brouwershaven.
De handtekening achterop is van ds.J.Meester.
Hij was predikant van deze gemeente van 1931-1947





Hier zie je de signatuur en het jaartal 1933.

Ik ben erg ingenomen met dit werk:
het is zijn einge werk met een fraaie bijbeltekst;
het is ook heel persoonlijk met de handtekening van ds. J.Meester.
Op 7 november 1944 leverde ds. Meester een bijdrage
aan het Bevrijdingsnummer van Vrije Stemmen
zie hoofdstuk a.
In hoofdstuk 10 staat zijn indrukwekkend In Memoriam van de Tien van Renesse.

Jan heeft vanaf 1931 elke zondag 2x onder zijn gehoor gezeten.
Ik denk dat Jan het als een eer heeft beschouwd
dat hij op 22-jarige leeftijd al zo'n mooie opdracht ontving
van de gereformeerde kerkenraad van zijn geboorteplaats.





37. Lange tijd was dit schilderij van Marcus van der Klooster onvindbaar.
Het bevat ook geen signatuur.
Het is aangeboden als schenking aan het Stadhuismuseum te Zierikzee.
Helaas was bij de schenking in 2003 de naam van Jan Verhoeff niet genoemd
en dus ook niet opgenomen in de collectieregistratiegegevens.
Daarom kwam het schilderij niet boven bij eerdere zoekopdrachten.
In juni 2020 is het schilderij boven water gekomen.
Het is een van de weinige portretten geschilderd door Jan Verhoeff.
Ik vind het een goed getroffen schilderij.
Het had wat losser gekund,
maar Jan was niet zo ervaren in het schilderen van portretten.

Jammer genoeg was de ontddekking te laat voor de tentoonstelling
van Verhoeffs schilderijen in 2019 in het Museum van Brouwershaven.

Met vreugde geef ik het een plaats in deze galerij.

Marcus was een neef van Jan Verhoeff (zijn moeder was een Van der Klooster).
Marcus behoorde tot de Tien van Renesse.
Ook over hem schreef ik op Wikipedia een artikel: Marcus vd Klooster





38. Via Geertje Jansen uit Brouwershaven ontving ik het bovenstaande schilderij.

Ze schrijft: Maat schilderij 33x23 met lijst,
29x19 zonder lijst.

Jaartal 1943.

Heel fijn dat de galerij wordt aangevuld met die fraaie doek.
Ben er blij mee.
Dank Geertje.





-----------------------------------------------------------------





Op 13 september 2018 ontving ik van Sjaak Catsman uit Brouwershaven de volgende mail:

Beste Gert,

Kwam bij toeval op een beeldbank deze foto's tegen van J.A. Verhoeff uit 1932.
De Molen van Sir Jansland.
Was het je bekend dat hij fotografeerde?
Onlangs vroeg ik aan mijn moeder
of ze wel eens gehoord had
of Jan ter plaatse schilderde maar daar wist ze niet van.

Vermoedelijk schilderde dus hij n.a.v gemaakte foto's.

Groeten
Sjaak









Dit is toch weer een bijzondere vondst:
een foto van Jan Verhoeff uit 1932.
Het is niet denkbeeldig dat Jan schilderde van zijn eigen foto's.
Daar is niks mis mee.
Een schilder als Breitner deed het ook, om maar iemand te noemen.

Sjaak, zeer bedankt voor deze foto's en je opmerkingen.





NOG EEN ONBEANTWOORDE VRAAG



Op 4-3-2013 schreef mijn neef Jaap Sneep met het volgende:

Hallo Gert,

Misschien leuk om dit ook eens te zien.
Jan Verhoeff had een oud-oom Hendrik(us) ,geb.1844 te Westmaas, die kon ook goed tekenen.
Jan's vader Hendrikus (geb.1886 te 's-Gravendeel ) moet naar deze vernoemd zijn.
De naam Hendrik(us) komt maar 2 x voor in de Verhoeff-geslachten,voor zover ik het kan bekijken.
De tekeningen uit 1857 zijn door mij ooit eens in het verleden op foto gezet bij e.o.a. boedelopruiming.
Tekening 1859 is mij eens toegestuurd na het bekijken van jouw web-site Hfdst.20 Schilderijen .
Afgaande op zijn geboortejaar zouden ze ook gemaakt zijn op de jeugdige leeftijd van 13 en 16 jaar.

Groeten Jaap.


Gegevens uit WIKITREE:
Hendrikus Verhoeff was born in Westmaas on 14 Oct 1844.
He is the son of Jan Verhoeff and Maria Bos.

1879: Age 34 - He married 26 year old Jacoba van Herk, from Overschie, on 19 July 1879 in Schiebroek.
Parents of the Bride: Govert van Herk and Mensje van den Berg.

1919: Age 74 - Hendricus died on the 9 June 1919 in Poortugaal, South Holland.

Het gaat om de volgende schilderijtjes:



Schilderijtje van Hendrik Verhoeff uit 1857




Ook van Hendrik Verhoeff, maar nu uit 1859




Opnieuw van Hendrik Verhoeff uit 1857





Van Lenie, de weduwe van Jaap Sneep, kreeg ik het bovenstaande schilderijtje

Er staat H. Verhoeff 1857

Hij is een oud-oom van Jan Verhoeff, geb. 1844 te Westmaas.

Het is hetzelfde als het hier bovenstaande schilderijtje




De signatuur is wel duidelijk.





ZOEKTOCHT VAN JAAP SNEEP NAAR SCHILDERIJ MET BOMMENWERPER VAN JAN VERHOEFF



Op 14-05-2011 kreeg ik van neef Jaap Sneep het volgende boeiende bericht:

Hallo Gert,

Verder ben ik nogal met de "missing painting " van Jan verhoeff bezig geweest.
Ik kon het niet hebben, dat ik geen hellende Lancaster op papier kreeg,
maar dat is me enigszins toch gelukt.
Alleen dan stuit je toch op problemen.
Ben bezig geweest met de geschiedenis van de Lancaster etc.
Enfin dat kan je zelf distalleren uit bijgaande 3 bijlagen.
Dat allemaal uittypen (ook met 2 vingers ) is me een beetje teveel.

Voor de dubbele staart steek ik mijn vingers in het vuur.
Jammer dat ik geen aandacht aan de voorvleugels besteed heb.
Totaal uit mijn geheugen verdwenen.
Mocht het te warrig zijn, dan laat je me het maar weten.

Het is voor mij duidelijk dat Jan Verhoeff een Halifax bommenwerper gezien heeft.
Let op de 2 afgeronde vierkanten (t.w. De dubbele staart met de rolroeren) zie de bijlage.
Bij een Lancaster zijn ze ei-vormig.



Jaap Sneep schrijft op zijn schets:
Waar is dit schilderijtje van Jan Verhoeff?
Het laatst gezien door mij in zijn ouderlijk huis juli 2001
Brouwershaven.




Op deze schets van Jaap staat een foto van een Halifax of Lancaster.

De grote vraag is: waar bevindt zich dit schilderij?

Laat het mij weten.
Bij voorbaat hartelijk dank.



(Meer over zijn activiteiten als kunstschilder is te lezen in mijn boek:Jan Verhoeff, Zeeuws schilder en verzetsstrijder. Eén van de Tien van Renesse. Te bestellen bij het Brouws Museum via een email naar: info@brouwsmuseum.nl of bel 0111 691342. Prijs 19,50 euro, verzendkosten inbegrepen)